Tuesday, December 30, 2008

Uyku-14 Uyku Eğitimi İçin Ağlatmak Bebeğime Zarar Verir Mi?

Bu konu çok merak edilir. Hakkında çok tartışılır. Size Gelişim Uzmanı Sinem Olcay'ın kaleme aldığı bir makaleyi referansları ile beraber aşağıda sunuyorum:


Uyku Eğitimi İçin Ağlatmak Bebeğime Zarar Verir Mi?
Ağlamasina uzun süreli cevap verilmeyen bebeklerin stres hormonu cortisol’un artmasi dolayisiyla gelişimsel açıdan dezavantajli oldugu bilinmekte ve o nedenle, ebeveynlere bebeklerinin ağlamasina tutarlı şekilde cevap vermelerini ciddiyetle tavsiye edilmektedir. Ancak, ağlamanin bebek gelişimindeki olumsuz etkisi ve bunun uyku eğitimi ile ilişkisi hakkında yorum yaparken cok dikkat edilmesi gereken bir nokta var: “Gelisime zarar verecek kadar ağlatmanın tanımı nedir?”
http://askdrsears.com/html/10/handout2.asp ‘daki yazıda verilen referansların çoğunda doğal olarak excessive crying (aşırı ağlama) ve child maltreatment (çocuğa kötü muamele)’nin gelişime verdiği zarardan bahsediliyor. “Maltreatment” ve “excessive crying” tanısı koymak icin gün boyunca cocuğun ağlamasına izin veriyor olmak ve bunu haftalar hatta aylar boyunca yapıyor olmak gerekir. Uyku eğitimini doğru zamanda alan bebekler sadece birkaç gece ağlıyorlar. Buna “excessive crying” ya da “child maltreatment” demek mümkün değil. Ayrıca, “Uyku eğitimi almayan bebeklerin toplamdaki ağlama süresi uyku egitimi alan bebeklere göre çok daha uzundur.” (Dixon, Monroe & Jakim, 1981; Hicks & Pellegrini, 1977; Weissbluth; 2003)
Uyku eğitimi verilecekse erken zamanda verilmesi gerekir dememizin sebebi zaten bu. 9-10 aylik bir bebeğin uyku eğitimini tamamlamasi 3-4 aylik bir bebeğe göre daha uzun sürer. Yani büyümüş bebekler daha fazla gün boyunca daha fazla ağlar. Buna “excessive crying” denilebilir. Ayrıca, büyümüş bir bebeğin korku, yalnizlik gibi duygulari ve nesne sürekliliği algısı olusmustur. Bu açıdan, aglamasina cevap vermemeniz duygusal zorlanmaya ve sizinle kurmakta oldugu bağ açısından zarara yol acabilir.
Büyümüş bebeklerin aksine, 3-4 aylık bebeklerin duygu repertuari cok sınırlıdır. Ilk aylarindaki bebeklerin ağlamasina “korktu, üzüldü, yalnızlık hissetti ya da kızdı” gibi duygusal atıfta bulunmak mümkün değildir. Arastirmalar, bebeklerin ilk dogduklarında bir pozitif (memnuniyet), bir de negatif (sıkıntı) olmak üzere sadece iki temel duygu yasadıklarını göstemiştir. Kompleks duygular bebek gelistikçe bu iki temel duygudan ayrışarak ortaya çıkar. Sevinç duygusunun memnuniyet duygusundan 3 aylıkken; kızgınlık, yalnızlık ve korku duygularının ise sıkıntı duygusundan sırasıyla bebek 4, 5 ve 6 aylıkken ayrıştığı bulunmustur (Abe & Izard, 1999; Feldman, 2007; Flom & Bahrick, 2006; Lewis, 1993)
Yani, 3-4 aylik bebeginizin aglamasina, uykuyu ogrenmesi icin birkac gece izin verdiginizde onu duygusal olarak zorlamis olmuyorsunuz. Birkac gecelik aglamanin sonunda duygusal hicbir zarar gormedigi gibi gelisimi icin cok gerekli ve faydali olan deliksiz gece uykusunu otomatik olarak öğrenmiş oluyor bebeğiniz.
Araştırmalar deliksiz gece uykusunu başaran bebeklerin zihinsel gelişim, motor gelişim, konsantrasyon-dikkat becerilerinin gelisimi, sosyalleşme ve duygu düzenlemesi bakimindan avantajli oldugunu gostermektedir (Goodnight, Bates, Staples, Pettit & Dodge, 2007; Morin, Bélanger & Fortier, 2006; Dahl, Pelhan & Wierson, 1991; Sadeh , Gruber & Raviv; 2002) Diğer taraftan uyku problemi yaşayan hem bebek ve çocuklarda hem de yetişkinlerde günlük işlevlerde düşüklük ve ruh hali bozuklukları görülme olasılığı artar. (Bonnet, 1995; Dahl, Pelhan, & Wierson, 1991; Josh, Gay, Masterson, & Bruce, 1991). Ayrıca, bebegi uzun gece uykusunu başaran ebeveynlerde çok daha az ebeveynlik stresi gorulmekte ve buna bağlı olarak bebekleriyle kurduklarıyla bağ ve sosyal etkileşim cok daha kaliteli olmaktadır (Meijer & Godfried,2007; Wolfson, Lacks, & Futterman, 1992; Sadeh, Flint & Tirosh, 2007; Meltzer, & Mindell, 2007).
Bebeğe uyku eğitimi verip vermeme karari kesinlikle aileye aittir. Bu egitim konusunda soru isaretlerinizin olmasi ve ailelerin sorularina cevap bulmak icin arastirma yapiyor olması cok dogal ve kesinlikle takdir edilmesi gereken bir sey. Ancak, literature hakim olmadan parca parca bolumlerden sonuclar cikarmak yanlis yonlendirmeye sebep oluyor.
Normal bir bebeğin 3-4 aydan itibaren gece boyunca 10-12 uyku uyuma ihtiyaci ve kapasitesi bulunmaktadir. Beslenmesi ile ilgili endişe duyuluyorsa bunu da uykuyu bozmadan çözmenin yöntemleri bulunmaktadır. Bebek gelisimi bilgimden ve ailelerle olan deneyimimden cikardigim bir sonuc olarak, tüm yeni ebeveynlere 3-4 aylik donemi gecmeden bebeklerine deliksiz gece uykusunu ogretmelerini ictenlikle tavsiye ederim.
Sevgiler,
Gelisim Uzmanı Psikolog Sinem Olcay.


Kaynaklar
Abe, J. A. & Izard, C. E. (1999). A longitudinal study of emotion expression and personality relations in early development. Journal of Personality and Social Psychology, 77, 566-577.
Bonnet, M. H. (1995). Effects of sleep distruption on sleep, performance and mood. Sleep, 8, 11-19.
Dahl, R. E. (1996). The impact of inadequate sleep on children's daytime cognitive functioning. Pediatric Neurology, 3, 44-50.
Dahl, R. E., Pelhani W. E., & Wierson, M. (1991). The role of sleep disturbances in attention deficit disorders. Journal of Pediatric Psychology, 16, 229-239.
Dixon, K. N., Monroe, L. J., & Jakim, S. (1981). Insomniac Children. Sleep, 4, 313-318.
Feldman, R. (2007). On the origins of background emotions: From affect synchrony to symbolic expression. Emotion, 7, 601-611.
Flom, R. & Bahrick, L. E. (2007). The development of infant discrimination of affect in multimodal and unimodal stimulation: The role of intersensory redundancy. Developmental Psychology, 43, 238-252.
Goodnight, J. A., Bates, J. E., Staples, A. D., Pettit, G. S., & Dodge, K. A. (2007). Temperamental resistance to control increases the association between sleep problems and externalizing behavior development. Journal of Family Psychology, 21, 39-48.
Hicks, R. A. & Pellegrini, R. J. (1977). Anxiety levels of short and long sleepers. Psychological Reports, 41, 569-570.
Josh, M. W., Gay, T. J. A., Masterson, J. P., & Bruce, D. W. (1971). Relationship between sleep habits, andrenocortical activity and personality. Psychosomatic Medicine, 33, 499-508.
Lewis, M. (1993). Self-conscious emotions: Embarrassment, pride, shame, and guilt. In M. Lewis & J. M. Haviland (Eds.) Handbook of Emotions. New York: Guilford Press.
Meijer, A. M. & Godfried, L. H. (2007). Contribution of infants' sleep and crying to marital relationship of first-time parent couples in the 1st year after childbirth.
Journal of Family Psychology, 21, 49-57.
Meltzer, L. J. & Mindell, J. A. (2007). Relationship between child sleep disturbances and maternal sleep, mood, and parenting stress: A pilot study. Journal of Family Psychology, 21, 67-73.
Morin. C. M., Belanger, L. & Fortier, E. (2006). Sleep, insomnia, and psychopathology. Canadian Psychology, 47, 245-262.
Sadeh, A., Flint, E. & Tirosh, T. (2007). Infant sleep and parental sleep-related cognitions. Journal of Family Psychology, 21, 74-87.
Sadeh, A., Reut, G. & Raviv, A. (2002). Sleep, neurobehavioral functioning, and behavior problems in early childhood. Society for Research in Child Development,
Weissbluth, M. (2003). Sleep duration and infant temperament. Journal of Pediatrics, 99, 817-819.
Wolfson, A., LAcks, P, & Futterman, A. (1992). Effects of parent training on infant sleeping patterns, parents' stress, and perceived parental competence. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 60, 41-48.

5 comments:

Unknown said...

Merhaba,
Blogunuzu yeni buldum ve okumaya basladim. Bir ay kadar once Tracy Hogg'un kitabini aldim ve bebegimi EASY rutinine gecirme calismalarina basladim. Sizin de bildiginiz gibi uyku en onemli konu, deneyimlerinizi paylastiginiz icin de cok tesekkurler. Benim sorularima da cevap verip yorumunuzu paylasirsaniz sevinirim.
Kizim 17 haftalik oldu, 3 saatte bir besleniyor, ancak 2 gundur 4 saatlik rutine gecmek uzere calismaya basladik. Gece uykusunu biz neredeyse cok birsey yapmadan kendisi duzenledi, uyanmadan uyudugu saatleri 7-8 saatlere kadar cikardi, bir ara saat 7 de alarm calmis gibi uyanirken bu aralar 6 da uyanmaya basladi

1)sanirim saati 5e kurup kalkip emzirip ya da hafif uyandirip sonucu gormem gerekiyor. Ne dersiniz?

Asil sorunumuz gunduz uykulari, rutine gectigimiz ilk gunden beri 45 dakikanin ustunde uykusu 3-4 seferi gecmedi.Sss-pat tan sonra 2 gundur yatir kaldir yapmaya basladim ve son birkac uyku saatinde daha yatagina yaklastigimizda aglamaya basliyor, zor sakinlestirip yatagina koyuyorum birkac yatir kaldirdan ve sss-pattan sonra uyuyor. Sorum su
2)aglama sebebi onu uyutmaya calisacagimi bilmesi midir yoksa uyku gelince aglamak gerekiyor gibi dusunmek bile istemedigim bir sey oluyor olabilir mi?

3)Bir de gunduz uykusu oncesi istedigim gibi bir rituel olusturamadim, hemen aglamaya basladigi icin masal kitabini alelacele okuyoruz, muzigi duymak bile imkansiz aglamasindan, birsey yapamadan kendimi yatir kaldir yapiyor buluyorum, ne onerirsiniz?

Bu arada kizim aksam uykusuna mukemmel sekilde gecis yapiyor, uyku rituelinden sonra yatagina koyup kapiyi cekiyoruz, 10 dk gibi bir zamanda kendi kendine uyuyor.
Gunduz uykulari kabusum oldu. Bir yazinizda baska bir kadin yazarin rutininden bahsetmistiniz 4 ayliklar icin kac saat gunduz uykusu oneriyor?

Vaktiniz oldugunda cevap verebilirseniz cok sevinirim.

asli ozdas

Mutlu Suner said...

Merhaba
Rica etsem bana direkt email ile ulaşabilir misiniz? Sorulara cevabım uzun olacak sanırım sizin yine sorularınız olabilir, mail ortamında yazısmamız daha kolay olur. Bana facebook'dan da mesaj atabilirsiniz: Mutlu Oguz Suner diye aratabilirsiniz. Sizin email adresinizi göremedigim icin ben de size mail atamadım.

guliz said...

merhaba, uyku konusunda googleda çok arama yapmama rağmen tracy hogg yazınca bu sayfa çıktı karşıma sizi okuduğuma çok sevindim. 4.5 aylık bebeğimle her gün uyku savaşı veriyoruz kucakta sallanarak ve ağlaya ağlaya uyuyor başka hiçbir şekilde uykudan bayılsa da uyutamadık. Bu herkesin konuştuğu yatır kaldır yada kontrollü bırakma metodlarından birini deneyeceğim bu hafta ancak korkum kızımın ağlarken bir süre sonra katılmaya başlıyor, sinirlendikçe uyutmak daha da zor oluyor. ilk uyku belirtisini
gördüğüm an uyutmaya çalışınca da aynı sorun iyice uykusunun gelmesini bekleyince de aynı sorun oluyor mızıldanma ağlamaya ağlama katılmaya dönüşüyor ve ben hoplata zıplata bir şekilde ilgisini dağıtıp sakinleştirmeye çalışıyorum sonra sil baştan.. ne kadar zor tahmin edersiniz.. bu yöntemleri uygularken ağlama giderek artarsa, yatakta sakinleştiremezsem hatta tracy yönbteminde kucağa alınca da sakinleşmez ise ne yapmalıyım? bu iki yöntem dışında uygulayabileceğim bir uyutma şekli ne olabilir? ne emzik alıyor ne biberon, memeden katı gıdaya kaşıkla geçtik ancak... memeye devam tabi o kurtarıcı oluyor allahtan. ama asla memede uyumuyor... 8 kilo oldu çok ağır artık mutlaka taşımadan bir uyutma yöntemi bulmak istiyorum???

Mutlu Suner said...

@Güliz: Yatış saatiniz önemli, geç yatırmayın. Katıya erken geçirmiş doktorunuz, bu da sindirim sistemini zorlayabilir. Genelde 6 aylıkken geçiriyorlar. Uykuya etkisi olabilir. Tracy yöntemi de olsa, Ferber de olsa bebek mutlaka ağlıyor, çünkü hem uykusu var hem de uykuya geçemiyor. Tracy yöntemini uygulaması biraz daha zor, fiziksel olarak. (Ya da bana öyle geliyor) Ferber'i uygularsanız mutlaka 5 dk'da bir içeri girin. Arada başka yöntem var mı bilemiyorum. Genelde farklı gözüken bütün yöntemler bu ikisinin varyasyonları oluyor. Fakat uyku eğitiminin tam sırası, ay olarak. Ben mutlaka bu ayda yapmanızı öneririm. Önemli olan bebeği zamanında yatırmanız, asla geç yatırmamanız. Mutlaka 7:30 civarı uykuya geçmiş olsun. Bir de önceden bir rutin belirleyin ki bebek uyku vakti geldiğini anlasın.

Unknown said...

Ogluma uyku egitimine basladik.en buyuk sorunum gunduz gazi nedeniyle 30-45dk uyuyor olmasi ve gece bi kere mutlaka uyanio olmasi. Gece kalkmasini engellemek icin arastirmalarim dreamfeeding'i cozum olarak gosterio ama yine gaz yuzunden daha da kotu sonuclardan korkuorum.oneriniz nedir?